Οι σπουδές Αρχιτεκτονικής στο "Τεχνικόν Σχολείον"
Το Ε.Μ.Πολυτεχνείο αποτελεί συνέχεια και μετεξέλιξη του "Τεχνικού Σχολείου" που ιδρύθηκε με Διάταγμα της 31.12.1836, δηλαδή αμέσως μετά την εγκατάσταση της πρωτεύουσας του νέου ελληνικού κράτους στην Αθήνα. Από τη σύστασή του, το «Τεχνικόν Σχολείον» είχε βασικό προορισμό τις σπουδές της αρχιτεκτονικής, δεδομένης της «επίρροιας, την οποίαν η Αρχιτεκτονική έχει εις τον πολιτικόν βίον εν γένει" (όπως αναφέρεται εισαγωγικά στο ιδρυτικό Διάταγμα), σε μια χρονική στιγμή όπου επιχειρείται η συγκρότηση του νεοσύστατου κράτους.
Για την διδασκαλία των μαθημάτων - κυρίως Αρχιτεκτονικό και Ελεύθερο Σχέδιο και στοιχεία Κτιριολογίας - εκλήθησαν από την Ευρώπη γνωστοί αρχιτέκτονες της εποχής (Χρ.Χάνσεν και Θ.Χάνσεν κα), που σφράγισαν με την παρουσία τους το εκπαιδευτικό έργο στα πρώτα χρόνια του Πολυτεχνείου, έως δηλαδή το 1843, οπότε η πολιτειακή μεταρρύθμιση επέβαλε και την παύση των ξένων από τις κρατικές υπηρεσίες.
Διευθυντής του "Σχολείου των Τεχνών" διορίστηκε τότε από τον Όθωνα, ο πιο δημιουργικός Έλληνας αρχιτέκτονας της πρώτης περιόδου του κλασσικισμού, ο Λύσανδρος Καυταντζόγλου (1844-1862). Ο Καυτατζόγλου, τυπικός εκπρόσωπος της τάξης του ευρωπαϊκού ακαδημαϊκού αρχιτέκτονα, προβληματιζόταν από τη χαμηλή στάθμη της επιστημονικής παιδείας στην Ελλάδα, αλλά και γνώριζε ότι μία πλήρης αναβάθμιση των αρχιτεκτονικών σπουδών είχε απαιτήσεις πάρα πολύ υψηλής στάθμης (άριστη γνώση αρχαίων προτύπων, ιστορία, φιλοσοφία κοκ) και ήταν δύσκολο να υλοποιηθεί. Έτσι, τα όρια της εκπαιδευτικής πράξης στο «Σχολείον των Τεχνών» δεν δικαιολογούσαν για τους αποφοίτους του τον τίτλο του αρχιτέκτονα, αλλά μόνο του «πρωτοτέκτονα», που θα επέβλεπε τα μεγάλα έργα της εποχής. Κατά συνέπεια, έως τις αρχές της δεκαετίας του 1860, η «πρακτική» μόρφωση του αρχιτέκτονα είχε το προβάδισμα έναντι της «ακαδημαϊκής». Είχε δοθεί βάρος στα σχετικά σχεδιαστικά μαθήματα - Αρχιτεκτονικό Σχέδιο και Κοσμηματογραφία - που συμβάδιζαν μ΄ ένα πλούσιο πρόγραμμα καλλιτεχνικών σπουδών, με μαθήματα όπως Αγαλματογραφία, Ελαιογραφία, Πλαστική που δίδαξαν εξαιρετικοί καθηγητές.
Η πρώτη "Καλλιτεχνική Σχολή" και η "Πινακοθήκη" που είχαν ιδρυθεί ήδη από το 1840, απέκτησαν σχετική λειτουργική αυτονομία και συνδυάστηκαν με τη σύσταση της "Σχολής των Ωραίων Τεχνών" κατά την αναδιοργάνωση του Πολυτεχνείου το 1863. Η αμέσως επόμενη περίοδος των πρώτων χρόνων του Γεωργίου Α', υπήρξε εποχή σημαντική για τις σπουδές αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα.
