Για την απώλεια της συναδέλφισσας Μαρίας Μάντζαρη
Για την απώλεια της συναδέλφισσας Μ. Μάντζαρη
Οι Υποψήφιοι Διδάκτορες της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ, αποχαιρετήσαμε με μεγάλη θλίψη την Πέμπτη 23 Αυγούστου 2018 την αγαπημένη μας συνάδελφο και φίλη Μαρία Μάντζαρη, μόλις στα 35 της χρόνια. Η Μαρία, κάτοχος δύο μεταπτυχιακών διπλωμάτων (από το Ινστιτούτο Πολεοδομίας στο Παρίσι και το ΕΜΠ) κι απόφοιτη της Σχολής μας, ξεκίνησε την εκπόνηση της διδακτορικής της διατριβής το 2015, όταν λίγο αργότερα άρχισε και η μεγάλη περιπέτεια της υγείας της. Παρόλα αυτά, με δύναμη, χαμόγελο κι ενθουσιασμό, δεν σταμάτησε ούτε στιγμή – όσο οι συνθήκες της επέτρεπαν τα δύο τελευταία χρόνια - να εργάζεται με συνέπεια πάνω στις ερευνητικές αναζητήσεις της και να είναι ενεργή στις επιστημονικές και τις κοινωνικο-πολιτικές εξελίξεις.
Καθημερινή ήταν επίσης η παρουσία της στην Σχολή, είτε παρέχοντας επικουρικό έργο, είτε συνδιοργανώνοντας επιστημονικά συνέδρια. Κατάφερε, στο διάστημα αυτό, να κερδίσει δύο υποτροφίες από το ΕΜΠ κι από το ΕΛΙΔΕΚ ενώ στο πλαίσιο των αναζητήσεών της συνδιοργάνωσε το καινοτόμο εργαστήρι «Το σπίτι ως ύφασμα» ώστε να καταγραφεί η έννοια του σπιτιού την περίοδο της κρίσης.
Η εργασία της πάνω στο ζήτημα του κοινωνικού ρόλου της κατοικίας – σήμερα και πάντα επίκαιρο – που έμεινε ανολοκλήρωτη αποτελεί την βάση για την περαιτέρω μελέτη του θέματος. Θα προσπαθήσουμε στο μέλλον, να μελετάμε τα ερωτήματα που έθεσε κι άφησε ανοικτά.
Εκφράζουμε τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια στην οικογένειά, τους φίλους και τις φίλες της και υποσχόμαστε η μνήμη της να παραμένει ζωντανή στους διαδρόμους της Σχολής μας αλλά και στην επιστημονική κοινότητα.
25/08/2018
Υ.Δ. Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ
Για την Μαρία Μαντζαρη
Η Μαρία Μάντζαρη ήταν μια από τις πιο φωτεινές παρουσίες που συνάντησα στην Σχολή μας κατά τα 40 περίπου χρόνια της δικής μου παρουσίας εκεί. Και δεν μιλάω απλά για “φοιτητική παρουσία”.
Οι “άνθρωποι της Σχολής” ξέρουν ότι μέσα από την ιστορία της έχει κατασκευαστεί, με αόρατα υλικά, κάποιο “κοινό” - πνεύμα ομοθυμίας (?), αίσθηση συμπόρευσης (?) - επίσης αόρατο, αλλά με έντονη παρουσία στα πολλά γυρίσματα αυτής της ιστορίας - και της καθημερινότητας - της Σχολής. Εδαφοποιείται “στο Κάτω Πολυτεχνείο”. Ουσία του “κοινού” αυτού, νομίζω, είναι αναζήτηση του “πώς και γιατί” σε όψεις των πολύτροπων σχέσεων χώρου/κοινωνίας, με προσωπικό πάθος και πολλή δουλειά στο σχεδιαστήριο και στην βιβλιοθήκη. Αλλά και - σύμφυτα με αυτήν - η προσωπική έντονη παρουσία σε πολιτικές δράσεις για σημαντικά κοινωνικά/πολιτικά διακυβεύματα της εκάστοτε συγκυρίας.
Η φωτεινή παρουσία της Μαρίας διακρίνεται μέσα σε αυτό το “μεγάλο, συντροφικό και διαγενεακό, έργο”. Το τόσο καθαρό και ιδιαίτερο βλέμμα, που μαγνήτιζε, καθρεφτίζοντας χαρακτήρα και ψυχή, το εξαιρετικό μυαλό της, η (δύσκολα ικανοποιούμενη) αναζήτηση, σε ιστορικό βάθος, για όσα την ενδιέφεραν και την κινητοποιούσαν, η φιλική συναγωνιστική διάθεση που αντανακλούσε και μετέδιδε, κάνουν την Μαρία σημαντικό στήριγμα, συνέχειας και αναμετάδοσης αυτού του “κοινού”.
Προσωπικά χρωστάω στην Μαρία, όπως και σε άλλα τέτοια “στηρίγματα” αυτού του “κοινού”, κίνητρα, ενέσεις πάθους και περιέργειας, για τις δικές μου παράλληλες περιπλανήσεις στο “πώς και γιατί” στα ζητήματα του χώρου. Και την μεγάλη χαρά να παρακολουθώ τα - ανήσυχα αλλά στέρεα - βήματα των αναζητήσεων της σε δρόμους ενδιαφέροντες και χωρίς πολλούς περιπατητές.
Σήμερα,στην θλίψη για την απώλεια της, στο προσωπικό μου πένθος για μια μαθήτρια μου που αγαπούσα και εκτιμούσα απέραντα, προστίθεται και ο θυμός για την αδικία της μοίρας που “κόβει ένα λουλούδι, που προοριζόταν να δώσει και άλλους υπέροχους καρπούς”. Και αυτή η αίσθηση στοιχειώνει, νομίζω, και όλους τους δικούς της, αγαπημένους και πολλούς, που την αποχαιρέτησαν με συντριβή και άπειρες πολύτιμες αναμνήσεις στο “Πρώτο” και σε όλο τον κόσμο.
Να φροντίσουμε στην Σχολή μια πιο συστηματική συγκέντρωση/παρουσίαση των καρπών που ήδη έχει δώσει η Μαρία με το έργο της στην μεστή εκεί παρουσία της.
29/08/2018
Μαρία Μαντουβάλου
Ομ. καθηγήτρια πολεοδομίας
